Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2012

Ιφιγένεια η εν Αυλίδι: η σωτηρία της Ιφιγένειας

   Στο ομώνυμο έργο του Ευριπίδη, ο Αγαμέμνονας καλεί την Ιφιγένεια στον ακούσιο θάνατό της με το πρόσχημα ότι πρόκειται να παντρευτεί τον Αχιλλέα. Και η Κλυταιμνήστρα γυρίζει και λέει στον Αχιλλέα: «Αν το παιδί μου πεθάνει, θα 'ναι κακός οιωνός για όποιον γάμο κάνεις στο μέλλον. Φυλάξου!» Έτσι, με δυο κουβέντες τον βάζει σε μια ανυπόφορη κατάσταση στην οποία αν ο Αχιλλέας υποπέσει, θα είναι καταραμένος για την υπόλοιπη ζωή του. Και όντως, όπως λέει ο Καλάσσο, από εκείνη τη στιγμή όλοι οι έρωτες του Αχιλλέα ήταν βουτηγμένοι στο αίμα.

   Ταυτόχρονα, ο Αγαμέμνονας έχει βάλει την κόρη του, την Ιφιγένεια σε μια εξίσου ανυπόφορη κατάσταση, γιατί αν δεν δεχτεί τη θυσία της θεληματικά, όχι μόνο θα πεθάνει, αλλά θα ατιμωθεί η ίδια και μαζί της ολόκληρη η Ελλάδα. «Βαρβάρων δ´ Ἕλληνας ἄρχειν εἰκός, ἀλλ´ οὐ βαρβάρουςἙλλήνων· τὸ μὲν γὰρ δοῦλον, οἱ δ´ ἐλεύθεροι.» Είναι σωστό να κυβερνούν οι Έλληνες βαρβάρους κι όχι οι βάρβαροι τους Έλληνες. Γιατί οι μεν αντιπροσωπεύουν τη σκλαβιά, οι δε όμως την ελευθερία.

Αυτό το ανυπόφορο δίλημμα-σταύρωση η Ιφιγένεια το υπερβαίνει αποδεχόμενη εκούσια αυτό που της ετοιμάστηκε ακούσια, γιατί, όπως λέει και ο Καλάσσο, η τελειότητα του πληρώματος απαιτεί τη θυσία. Ας σημειωθεί εδώ ότι και ο ίδιος ο Αγαμέμνονας αντιμετώπισε το ίδιο δίλημμα και αναγκάστηκε να αρνηθεί τον εαυτό του, αποδεχόμενος τη θυσία της κόρης του, ενώ ο αδερφός του Μενέλαος που επέμενε στη θυσία της Ιφιγένειας, αρνήθηκε και αυτός τον εαυτό του και επέλεξε στο τέλος αυτή να μην θυσιαστεί.

Η μόνη που επέμεινε μέχρι τέλους στην εγωιστική της θέση, με τραγικές συνέπειες για την ίδια και τους άλλους (βλ. τον Αχιλλέα, για παράδειγμα), ήταν η μεγαλύτερη φόνισσα της Ελληνικής ιστορίας, η Κλυταιμνήστρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου